De voornaamste pathologieën die slaperigheid of hypersomnie veroorzaken zijn slaapgerelateerd. Eén van de meest voorkomende oorzaken van hypersomnie en slaperigheid zijn de slaapapneu, maar er zijn ook neurologische oorzaken. Zo is er bijvoorbeeld het rusteloze benen syndroom die het in slaap vallen heel moeilijk maakt of die de slaap verstoort.
Enkele zelden voorkomende maar heel belangrijke ziektes zoals narcolepsie, idiopathische hypersomnie, het Kleine-Levin syndroom zijn eveneens slaapgerelateerde stoornissen. Vooral niet te vergeten zijn tevens neurologische ziektes zoals neurodegeneratieve stoornissen, bijvoorbeeld Parkinson, waarbij de slaap tijdens de ziekte zodanig verstoord wordt dat de patiënt overdag slaperig zal zijn.